
การลดอัตราพลัดตกหกล้มในผู้สูงอายุด้วยโปรแกรม SUNBEAM
การพลัดตกหกล้มของผู้สูงอายุในชุมชนนั้นมีความเสี่ยงอย่างมาก ในการทำให้เกิดการบาดเจ็บสาหัส, ความคล่องตัว และคุณภาพชีวิตลดลง เพื่อแก้ไขปัญหาที่สำคัญนี้ จึงได้มีการพัฒนาโปรแกรม SUNBEAM — การออกกำลังกายเพื่อเสริมสร้างความแข็งแรงของกล้ามเนื้อร่วมกับฝึกการทรงตัวในผู้สูงอายุ เป็นโปรแกรมที่อ้างอิงตามงานวิจัย ที่ผลวิจัยให้ผลลัพธ์อย่างน่าทึ่ง คือ โปรแกรมนี้สามารถ ลดอัตราพลัดตกหกล้มลงได้ถึง 55% ในบทความนี้จะประกอบไปด้วย ขั้นตอนกระบวนการในงานวิจัยของโปรแกรม SUNBEAM, การค้นพบข้อมูลที่สำคัญ และผลของโปรแกรม SUNBEAM สำหรับการป้องกันการพลัดตกหกล้มในสถานดูแลผู้สูงอายุเหล่านี้
ภาพรวมของโปรแกรม SUNBEAM
โปรแกรม SUNBEAM ได้รับการออกแบบมาเพื่อแก้ไขปัญหาการพลัดตกหกล้มที่เกิดขึ้นบ่อยครั้งในชุมชนผู้สูงอายุ ด้วยโปรแกรมการออกกำลังกายที่เน้นฝึกความแข็งแรงของกล้ามเนื้อและฝึกการทรงตัว การทดลองครั้งนี้มีผู้เข้าร่วม 221 คน จากศูนย์ดูแลผู้สูงอายุทั้ง 16 แห่งในชุมชนทาง New South Wales และ Queensland โดยอายุเฉลี่ยผู้เข้าร่วมอยู่ที่ 86 ปี ผู้เข้าร่วมถูกแบ่งออกเป็น 2 กลุ่ม ได้แก่ กลุ่มออกกำลังกายที่ได้รับการฝึกความแข็งแรงของกล้ามเนื้อโดยใช้แรงต้านแบบก้าวหน้า (PRT : Progressive Resistance Training) และฝึกการทรงตัว (Balance Training) และอีกกลุ่มที่ได้รับการดูแลตามปกติของศูนย์ดูแลผู้สูงอายุ
ขั้นตอนกระบวนการของโปรแกรม SUNBEAM
ผู้เข้าร่วมการออกกำลังกายจะทำตามขั้นตอนในโปรแกรม ดังนี้:
- Progressive Resistance Training : การฝึกความแข็งแรงของกล้ามเนื้อโดยใช้แรงต้านแบบก้าวหน้า (PRT) โดยใช้เทคโนโลยี HUR SmartTouch ผ่านอุปกรณ์เครื่องออกกำลังกายทั้งหมด 5 เครื่องของ HUR ได้แก่ Adduction/Abduction, Leg Press Incline, Dip/Shrug, Leg Extension/Curl และ Abdomen/Back แต่ละครั้ง (Session) จะใช้เวลา 1 ชั่วโมง ความถี่ 2 ครั้งต่อสัปดาห์ ทั้งหมดจำนวน 25 สัปดาห์ และตามด้วยโปรแกรมออกกำลังกายเพื่อคงรักษาระดับความฟิตของร่างกาย (Maintenance Program) ต่ออีกเป็นเวลา 6 เดือน
- Balance Training : การฝึกการทรงตัว เป็นการฝึกแบบผสมผสานทั้งแบบ Static และ Dynamic โดยมีจุดมุ่งหมายเพื่อเสริมสร้างการควบคุมท่าทางร่างกาย (Postural Control) และการทรงตัว

การค้นพบข้อมูลที่สำคัญ และผลของโปรแกรม SUNBEAM
โปรแกรม SUNBEAM มีผลลัพธ์จากงานวิจัยที่เน้นถึงประสิทธิภาพในการป้องกันการพลัดตกหกล้ม ดังนี้:
- ลดอัตราการพลัดตกหกล้ม : กลุ่มที่ออกกำลังกายด้วยโปรแกรม SUNBEAM มี อัตราการพลัดตกหกล้มลดลง 55% เมื่อเทียบกับกลุ่มที่ได้รับการดูแลตามปกติ โดยเฉพาะผู้เข้าร่วมในกลุ่มออกกำลังกายด้วยโปรแกรม SUNBEAM มีอัตราการล้มซ้ำอยู่ที่ (46%) ซึ่งน้อยกว่าเมื่อเทียบกับกลุ่มที่ได้รับการดูแลตามปกติ (69%)
- ลดอาการบาดเจ็บ : ในกลุ่มที่ออกกำลังกายด้วยโปรแกรม SUNBEAM พบว่ามีอาการบาดเจ็บที่เกิดจากการล้มลดลงอย่างมีนัยสำคัญ
- เสริมสร้างสมรรถภาพทางกาย : ในกลุ่มที่ออกกำลังกายด้วยโปรแกรม SUNBEAM มีคะแนนการทดสอบสมรรถภาพร่างกาย Short Physical Performance Battery (SPPB) ที่สูงขึ้นจากระยะเวลา 12 เดือนของการฝึก บ่งชี้ว่าร่างกายมีสมรรถภาพที่ดีขึ้น
- ผลลัพธ์ในผู้ที่มีภาวะสมองเสื่อม : ผู้เข้าร่วมโปรแกรม SUNBEAM ที่มีความบกพร่องทางสติปัญญา เช่น ภาวะสมองเสื่อม พบว่า อัตราการล้มลดลง 50%, อัตราการล้มหลายครั้งลดลง 40% และการล้มที่ก่อให้เกิดการบาดเจ็บลดลง 44% ยิ่งไปกว่านั้นผู้เข้าร่วมเหล่านี้ยังแสดงให้เห็นถึงสมรรถภาพการทรงตัวแบบ Static และ แบบ Dynamic ดีขึ้นกว่าเดิม รวมถึงความสามารถในการลุก-นั่งดีขึ้นกว่าเดิม
- วิเคราะห์ความคุ้มค่า : การวิเคราะห์ทางด้านเศรษฐศาสตร์เผยให้เห็นว่าโปรแกรม SUNBEAM ช่วยให้ชุมชนผู้สูงอายุประหยัดค่าใช้จ่ายด้านสุขภาพได้ถึง 670 ดอลลาร์ต่อการหกล้มหนึ่งครั้ง
ข้อมูลวิเคราะห์จาก Dr. Jennie Hewitt และการพัฒนาโปรแกรมการฝึก SUNBEAM
Dr. Jennie Hewitt ผู้มีบทบาทสำคัญต่อโครงการ SUNBEAM ซึ่งได้เปลี่ยนจากนักกายภาพบำบัดทางด้านกีฬา มาเป็นนักกายภาพบำบัดทางด้านการดูแลผู้สูงอายุ ซึ่งเธอได้ตระหนักว่าการออกกำลังกายในผู้สูงอายุนั้นไม่ค่อยได้รับการสนับสนุนงบประมาณที่เพียงพอ ด้วยปัญหานี้จึงเป็นแรงผลักดันให้เธอเพื่อที่จะเปลี่ยนแปลงวิสัยทัศน์และเปิดโอกาสให้ผู้พักอาศัยได้เข้าถึงวิธีการดูแลที่ดีที่สุด ซึ่งความสำเร็จของการทดลองโครงการ SUNBEAM จากผู้สูงอายุในชุมชนทั้ง 16 แห่ง นั้นมีผลลัพธ์ที่ดีและเห็นได้ชัดเจนถึงประโยชน์ในการออกกำลังกายต่อการลดอัตราการพลัดตกล้มในผู้สูงอายุ ด้วยการออกกำลังกายแบบมีแรงต้าน (PRT) และฝึกการทรงตัว
ความสำคัญของการทรงตัวในการป้องกันการพลัดตกหกล้ม
การทรงตัวเป็นสิ่งสำคัญในการรักษาความมั่นคงของร่างกายและการป้องกันการพลัดตกหกล้ม ซึ่งการทรงตัวที่ดีนั้นต้องอาศัยความสามารถของร่างกายในการควบคุมท่าทาง และการตอบสนองต่อข้อมูลต่างๆที่ได้รับผ่านทางระบบประสาทสัมผัส (ระบบการมองเห็น, ระบบหูชั้นใน และระบบรับรู้ตำแหน่งของร่างกาย) ซึ่งการที่อายุมากขึ้นนั้นส่งผลให้ความแข็งแรงของกล้ามเนื้อลดลง, ปฏิกิริยาตอบสนองช้าลง และความสามารถในการรับรู้ลดลง ซึ่งทั้งหมดนี้ส่งผลให้ประสิทธิภาพการทรงตัวลดลงและมีความเสี่ยงต่อการพลัดตกหกล้มเพิ่มขึ้น
The Balance Intensity Scale (BIS)
Balance Intensity Scale (BIS) ได้รับการพัฒนาโดยนักวิจัยจากมหาวิทยาลัย Monash เป็นเครื่องมือสำหรับการประเมินและฝึกการทรงตัวให้อยู่ในระดับความหนักที่เหมาะสม BIS ช่วยสร้างสภาพแวดล้อมการฝึกให้มีความก้าวหน้าและปลอดภัย และยังสามารถติดตามผล รวมถึงฝึกการทรงตัวได้ เครื่องมือนี้ประกอบด้วย วิดีโอการฝึกและแบบฟอร์มประเมินสำหรับการให้คะแนน เหมาะสำหรับใช้ในการฟื้นฟูการทรงตัว หรือในผู้สูงอายุ
ความสำเร็จของโปรแกรม SUNBEAM
ความสำเร็จของโครงการ SUNBEAM โปรแกรมการฝึกและออกกำลังกายสำหรับป้องกันการพลัดตกหกล้มในชุมชนผู้สูงอายุ โดยการผสมผสานการฝึกความแข็งแรงของกล้ามเนื้อโดยใช้แรงต้านแบบก้าวหน้า (Progressive Resistance Training) กับการฝึกการทรงตัวแบบมีเป้าหมาย (Targeted Balance Training) โปรแกรมนี้ได้แสดงให้เห็นถึงการลดอัตราการพลัดตกล้ม การลดการบาดเจ็บจากการหกล้ม และลดค่าใช้จ่ายอย่างมาก นอกจากนี้ การรวมผู้เข้าร่วมที่มีความบกพร่องทางสติปัญญาเข้าไว้ด้วยกันยังเน้นย้ำถึงความเหมาะสมและประสิทธิภาพของโปรแกรมอีกด้วย และศูนย์ดูแลผู้สูงอายุทั้งหลายเหล่านี้ยังคงนำโปรแกรมจากงานวิจัย sunbeam ดังกล่าวไปใช้อย่างต่อเนื่อง ทำให้ผู้สูงอายุในชุมชนมีความเป็นอยู่ที่ดี และมีคุณภาพชีวิตที่ดี
ผลการวิจัยจากโปรแกรม SUNBEAM ร่วมกับนวัตกรรมต่างๆ เช่น Balance Intensity Scale ถือเป็นก้าวสำคัญในการป้องกันการพลัดตกหกล้ม นับเป็นต้นแบบสำหรับการพัฒนาแนวทางในการดูแลผู้สูงอายุในอนาคตที่มุ่งเน้นความปลอดภัยและการเคลื่อนไหวของผู้สูงอายุในสถานดูแลผู้สูงอายุ
โปรแกรม SUNBEAM ของ Dr. Hewitt มีการเปิดให้ใช้งานเป็นโมดูลเพิ่มเติมใน HUR SmartBalance โมดูล SUNBEAM รวบรวมการฝึกการทรงตัวทั้งแบบ Static และ Dynamic รวมถึงเพิ่มเกมที่มีความท้าทายทางด้าน Cognitive เพิ่มขึ้นมาอีกด้วย

